Po dokonaniu wyboru odpowiedniego agregatu malarskiego, o czym można poczytać w poprzednich artykułach, należy zastanowić się jakie akcesoria będą nam potrzebne do wykonania danej pracy. Rynek dodatkowego osprzętu do pomp malarskich jest bardzo szeroki. Osprzęt należy wybierać na miarę własnych potrzeb.
Jako wyposażenie dodatkowe można dokupić:
1. Pistolet malarski
Wychodząc z założenia, że pistolety należą do akcesoriów, a nie do części, można powiedzieć, że najważniejszy element jaki możemy dokupić. Ma ogromny wpływ na komfort pracy, o czym głównie decyduje waga oraz spust (na rynku są dostępne pistolety z miękkim spustem typu „soft”). Pistolety różnią się od siebie budową ( są plastikowe, metalowe – stalowe, aluminiowe), wagą ze względu na użyte materiały, spustem – są na 4 palce dłuższe oraz na 2 palce, oraz rodzajem filtra paluszkowego w rękojeści odpowiedzialnego za filtrację końcową farby. Pistolety mają zazwyczaj podłączenie do węża na 1” – stosowane w farbach oraz rzadziej podłączenie do grubszego węża na 3/8” stosowane przy agregatach do szpachli. Zasadniczo są dwie grupy pistoletów pod względem ciśnienia do ok. 250 bar oraz 500 bar. Gwint osłony dyszy występuje standardowo także w dwóch rozmiarach 7/8” i 11/16” o czym należy pamiętać kupując kolejne akcesoria do pomp malarskich.
Rys. Przykładowe pistolety malarskie Campbell Hausfeld, Pro-Spray oraz Filtermedia na 250 bar
Rys. Pistolety od lewej: ze spustem na 4 palce oraz ze spustem na 2 palce.
2. Wąż malarski
Występują w dwóch standardach z gwintami 1/4” i 3/8”. Węże 3/8” mają przekrój ~9,5 mm i najczęściej są wykorzystywane jako węże do nakładania szpachli. W krótkich odcinkach połączone nyplem redukcyjnym 3/8”-1/4” z wężem 1/4”, który jest wykorzystywany jako kompensator ciśnienia. Dodatkowo węże dzielą się na te w oplocie tekstylnym oraz w oplocie stalowym. Występują zarówno w oplocie pojedynczym oraz podwójnym. Dodatkowy podział wynika także z zakutych końcówek, mogą być wykonane ze zwykłej stali lub nierdzewnej. Powyższa budowa ma wpływ na wytrzymałość węży, różne modele mogą być stosowane dla niższych i wyższych ciśnień roboczych ( od 200 – do 500 Bar.) W zależności od konfiguracji węże są bardziej sztywne – te w oplocie podwójnym metalowym lub bardziej giętkie w oplocie tekstylnym. Do agregatów membranowych polecane są węże w oplocie tekstylnym ze względu na większe drgania agregatu przy pracy.
Rys. Wąż malarski 1/4”
3. Kompensator ciśnienia
Kompensatory ciśnienia stosowane zazwyczaj przy wyjściu z agregatu na wąż. Kompensator ciśnienia ma na celu zredukowanie drgań przenoszonych z elementu roboczego np. membrany na wąż. Tyczy się to agregatów większej mocy i wydajności. Kompensator ciśnienia może być stosowany w każdym agregacie malarskim bez względu na wydajność, jednak zaleca się stosowanie w pompach malarskich od wydajności ok. 4/l min. Alternatywą dla kompensatora ciśnienia jest krótki np. 1 metrowy wąż 3/8”.
Rys. Kompensator ciśnienia
4. Manometr
Prawidłowy natrysk hydrodynamiczny odbywa się przy ciśnieniu podczas pracy 160-180 bar. Ciśnienie ustawione na agregacie powinno być ok. 200 bar, jednak podczas pracy spada do wspomnianej ilości. Im większa jest dysza na pistolecie malarskim, tym mniejsze ciśnienie itd. Jeżeli ciśnienie spadnie poniżej 100 bar, farba będzie wypływać z agregatu, jednak nie pod takim ciśnieniem, aby stworzyć gładką powierzchnię natrysku. Można tego wszystkiego uniknąć kontrolując ciśnienie, do czego właśnie służy manometr.
Rys. Manometr z separatorem
5. Przedłużka – Lanca
Natrysk farby odbywa się przed dyszę, umieszczoną w osłonie dyszy / motylku nakręconym na pistolecie malarskim. Ponieważ natrysk odbywa się w odległości ok. 25-30 cm od ściany problematyczne staje się malowanie sufitów oraz wysokich pomieszczeń, powyżej 2 m. Wtedy z pomocą zamiast drabiny bądź rusztowania przychodzą przedłużki malarskie zwane potocznie lancami. Jest wielu producentów, jednak standardowo różnią się rozmiarami gwintów – występują na 7/8” i 11/16”. Dodatkową różnicą między produktami może być także budowa, najpopularniejsze przedłużki do malowania mają pojedyncze ścianki i wykonane są z aluminium.
Firmy Graco oraz Tritech posiadają w swojej ofercie lance malarskie o podwójnych ściankach.
Przedłużki do pistoletu z założenia można ze sobą łączyć. Lance występują w różnych długościach:
15cm, 25 cm, 30 cm, 45cm, 50cm, 75cm itd. Ze względów na wagę i komfort pracy, przedłużki poleca się do długości 100 cm. Pamiętając, iż lanca malarska nakręcana jest na pistolet manewrowanie dłuższą przedłużką, wypełnioną farbą zaczyna być kłopotliwe i niewygodne.
Najdłuższe lance do malowania występujące na rynku mają do 2 metrów długości, lecz najczęściej kupowane są do pojedynczych, skomplikowanych prac malarskich. Dodatkowo na przedłużkę można nakręcić końcówkę nastawną, która pozwoli Nam regulować kąt natrysku.
Rys. Przedłużki do agregatów malarskich
Rys. Widok przedłużki ze ścianką wzmacnianą.
6. Końcówka nastawna
Występuje w dwóch standardach: na gwinty 7/8” i 11/16”. Mały gadżet, a bardzo przydatny. Końcówkę nastawną montuje się między pistolet lub przedłużkę, a osłonę dyszy wraz z dyszą malarską. Umożliwia nam zmianę kąta natrysku do 90 stopni od linii standardowego natrysku, co jest szczególnie ważne przy malowaniu miejsc trudno dostępnych jak np. szyby windowe, podwieszane sufity i inne kształty, gdzie nie ma standardowego podejścia.
Rys. Końcówka nastawna
7. Filtry w pistolecie i agregacie
Na samym początku farba styka się z filtrem ssaka, który odpowiada za wstępną filtrację farby i jest nakręcony na wąż ssący umieszczony w wiadrze z farbą. Filtry zarówno na wężu ssącym jak i w pistolecie malarskim mają różną gradację siatki ( od 15 Mesh do 200 Mesh ). Producenci różne gradacje rozróżniają różnymi kolorami filtrów paluszkowych. Im wyższa gradacja tym mniejsze otwory w samych filtrach i wyższa filtracja farby. W agregatach tłokowych występują dodatkowo filtry w samej pompie. Filtr końcowy umieszczony jest w rękojeści pistoletu i zwany jest filtrem paluszkowym. Większość marek ma swoje charakterystyczne typy filtrów, Graco, Titan, Wagner, Campbell Hausfeld itp.
Rys. Filtry do pistoletów malarskich.
30 MESH –Zalecana się do cięższych farb zewnętrznych / elewacyjnych, stosowane rozmiary dyszy: 0,021" - 0,025"
50 MESH- Zalecane się jako najbardziej uniwersalny rozmiar, do farb akrylowych, lateksowych, gruntów: stosowane rozmiary dysz 0,015” - 0,021”
100 MESH – Zalecana się do rzadkich farb akrylowych, olejnych, poliuretanowych i lakierów ( zarówno 1K jak i 2K), stosowane rozmiary dysz 0,013" – 0,015"
150 MESH – Zalecana się do rzadkich lakierów akrylowych, poliuretanowych, bejcy itp., stosowane rozmiary dysz: 0,011”- 0,013”
200 MESH – Zalecana się do natrysku farb i lakierów, których natrysk odbywa się za pomocą dyszmalarskich: 0,007" - 0,011"
8. Osłony i dysze
Osłony występują w wersjach na gwint 11/16” i 7/8”. To jest standardem. Rynek praktycznie wyeliminował dysze kulowe. Standardem stały się dysze wałeczkowe, które pozwalają na lepsze uszczelnienie i łatwiejszą zmianę na budowie. Zarówno osłony jak i dysze dzielą się na 2 rodzaje pod kątem średnicy wałeczka. Titan, Wagner, TriTech, Campbell Hausfeld i w zasadzie większość producentów, nawet tych marketowych produkuje dysze o średnicy wałeczka 10,5mm. Dysze Graco RAC X jako jedyne są zrobione na wałeczku 11,5mm. Większa średnica wymusza założenie osłony dyszy, która jest również na większy wałeczek. Jednak natrysk agregatem to nie wszystko. Są tez inne akcesoria, które umożliwiają malowanie.
Rys. Osłona dyszy wraz z dyszą malarską wałeczkową.
9. Wałek malarski
Wałki malarskie to akcesoria podłączane bezpośrednio pod pistolet lub wspomnianą wcześniej przedłużkę malarską. Pozwalają na aplikację farby bez ryzyka odkurzu oraz kapania farby oraz wolniejsze prowadzenie ręki niż przy tradycyjnym natrysku. Ciecz zamiast do dyszy,aplikowana jest na wałek malarski przez kilkanaście otworów znajdujących się na całej długości uchwytu / rękojeści wałka. Pozwala to na równomierną aplikację farby dzięki czemu warstwy są identycznej grubości. Co najważniejsze zastosowanie wałka malarskiego pozwala na połączenie wygody natrysku hydrodynamicznego z tradycyjnym malowanie wałkiem. Dzięki takiemu rozwiązaniu, możemy malować różnymi kolorami, bez problemu odcinać kolory od siebie, oraz niwelujemy czynność ciągłego namaczanie wałka w kuwecie poprzez natrysk farby bezpośrednio na wałek malarski. Wkłady wałka są wielokrotnego użytku i są bardzo trwałe. Na rynku jest wielu producentów, jednak najpopularniejszymi są Graco i Campbell Hausfeld. Graco proponuje swój produkt w cenie około 1100 zł, co przy cenach agregatów Graco nie wydaje się być sporą kwotą, wałek Campbella kosztuje w granicach 500 zł i wg naszej opinii nie odbiega jakościowo od Graco. Oferowane wałki najczęściej występują na ok 25 cm przedłużce oraz mają jeden wkład/ wałek malarski w komplecie.
Rys. Wałek malarski pod agregat malarski.
10. Worki do filtrowania farby
W celu poprawienia czystości i jakości farby używa się worków do filtrowania wielokrotnego użytku. Dzięki siatce 600 Mesh można przefiltrować oraz usunąć mikro zanieczyszczenia z farby i wyeliminować efekt ciągle zapychającej się dyszy oraz filtrów paluszkowych i ssących. Worki do filtrowania polecane są głównie do niskiej jakości farb, które mają wiele dużych elementów ściernych. Nie usunięcie ich nie wpływa na jakość wykończenia w przypadku uzycia wałka malarskiego, jednakże przy zastosowaniu agregatu malarskiego , wysokie ciśnienie w połączeniu z mikro kamyczkami działa na układ pompy malarskiej jak papier ścierny powodując szybsze zużycie dyszy i zaworów. Rys. Worki do filtrowania farby założone na wiadrze.
11. Płyn do konserwacji agregatu
Po zakończeniu pracy należy zawsze bardzo dokładnie umyć agregat. Jest to kluczowa kwestia, która bardzo skutecznie eliminuje około 60% awarii. Agregat należy zawsze czyścić rozpuszczalnikiem pasującym do ostatnio używanej farby, lub ciepłą wodą z płynem do mycia w przypadku farb wodnych np. akrylowych lub lateksowych. Jeśli agregat jest po wielu różnych pracach zalecane jest użycie ksylenu, który jako najbardziej uniwersalny rozpuszczalnik poradzi sobie z większością farb. Płyn do konserwacji ma za zadanie zakonserwować elementy i podzespoły pomy malarskiej. Dodatkowo ułatwia start po dłuższym czasie nieużywania agregatu oraz zapobiega sklejaniu się zaworów. Płyn do konserwacji polecany jest przy każdym okresie przestoju powyżej 2 tygodni oraz na okres zimowy. Należy zaciągnąć go do całego układu malarskiego, wypychając wodę jako główną przyczynę problemów z pompami malarskimi po zimie. Takie działanie zabezpieczy antykorozyjnie elementy stalowe, uchroni gumę przed parceniem i nawilży pozostałe podzespoły. Płyn do konserwacji występuje najczęściej w opakowaniach litrowych jako koncentrat do wymieszania z wodą.
Rys. Płyn do konserwacji agregatów Campbell Hausfeld
12. Końcówka do odcinania krawędzi Spray Guide
Użycie słowa „hit” jest zupełnie niewystarczające. Urządzenie, które w pełni zrewolucjonizowało podejście do malowania krawędzi wewnątrz i na zewnątrz. Aby zrobić szybkie odcięcie koloru nie trzeba oklejać już ścian, wystarczy użyć końcówki do odcinania krawędzi Spray Guide. Konstrukcja przystawki to końcówka nastawna z gwintem 7/8” z obu stron, oraz autorska osłona na zgiętym wysięgniku. Okrągła tarcza o średnicy ok 12 cm jest łożyskowana, co zapewnia gładkie i pewne prowadzenie po ścianie. Proces oswojenia się z końcówką do odcinania krawędzi trwa około 60 minut i pozwala na pełne opanowanie produktu. Należy pamiętać aby dobrać najmniejszą możliwą dysze przez jaką przechodzi farba. Pozwoli to na wolniejsze prowadzenie tarczy po ścianie i zapobiegnie zaciekom. Kąt natrysku powinien wynosić nie więcej niż 30-40 stopni.
Rys. Końcówka do odcinania krawędzi Spray Gude bez dyszy i osłony malarskiej.
13. Pojemniki zalewowe
W agregatach malarskich z zaworami ssącymi w pozycji pionowej farbę można podawać standardowo, przez zestaw zasysania farby z wiadra lub poprzez pojemnik zalewowy. W przypadku pojemnika mamy do czynienia z podawaniem farby grawitacyjnym, co przydaje się w przypadku gęstszych farb. Do wyboru mamy dwa rodzaje pojemników zalewowych; o pojemności 6 i 20l. Zbiorniki zalewowe nakręcane są na zawór ssący z gwintem 36x2 w pozycji pionowej. Filtr znajdujący się na spodzie pojemnika ma średnicę 87,5 mm
Rys. Pojemniki zalewowe 6l i 20l.
14. Osprzęt iniekcyjny
Większość agregatów malarskich można przystosować pod aplikacje żywic iniekcyjnych. Aby agregat sprawnie podawał żywicę należy usunąć filtr oraz osłonę dyszy i dyszę, następnie przy pomocy złączki iniekcyjnej zaadaptować końcówkę pistoletu pod bacik iniekcyjny i końcówkę czteroszczękową bezpośrednio pod paker. Wąż wysokociśnieniowy należy zmienić na 3 metrowy. Ze względu na dużą gęstość żywicy zawór ssący należy zmienić na model z popychaczem membrany. Adaptacje zaworów są skonstruowane tak, aby możliwe było założenie zbiornika zalewowego od góry. Warto zainstalować, między blok zaworowy a wąż ciśnieniowy, manometr z separatorem, który pozwoli na kontrolę ciśnienia aplikowanej żywicy. Przystosowanie pompy malarskiej do iniekcji żywicznej to wydatek około 700 zł netto. Przy chęci powrotu do malowania należy bardzo dokładnie umyć agregat i przejrzeć wszystkie zawory. Na zdjęciu poniżej pokazano agregat malarski przystosowany do iniekcji.
Rys. Agregat malarski Tecnover TR4000P przystosowany do iniekcji żywicznej.
